5 เทคนิคดูแลใจในยามเหงา

เมื่อพูดถึง ‘ความเหงา’ หลายคนอาจจะนึกเป็นภาพของคนที่นั่งอยู่คนเดียวในห้องสี่เหลี่ยมที่ดูโดดเดี่ยว แต่จริง ๆ แล้วความรู้สึกเหงานั้น ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะการต้องอยู่คนเดียวเสมอไปหรอกนะคะ ไม่เช่นนั้น ก็คงจะไม่มีปรากฏการณ์ของคนเหงาที่เกิดความรู้สึกเหงาทั้ง ๆ ที่ก็นั่งอยู่ในห้องที่มีผู้คนอยู่รายล้อมเยอะแยะมากมาย หรือบางคนไปไกลกว่านั้นคือ รู้สึกเหงาทั้ง ๆ ที่ก็มีคนคุยด้วยเพราะภายในใจมันรู้สึกว่างเปล่าไปหมด ซึ่งคนที่รู้สึกเหงาจนรู้สึกเหมือนข้างในตัวเองมันว่างเปล่าไปหมดอาจจะเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพจิตแล้วนะคะ

หากคุณเริ่มเหงาจนภายในใจมันว่างเปล่า สิ่งที่ควรทำมีดังต่อไปนี้

1. สแกนปัญหาสุขภาพจิตของตัวเอง

คอมพิวเตอร์ที่เราใช้งานนาน ๆ แม้ว่าตอนซื้อมาใหม่ ๆ มันยังใช้งานได้ดี แต่พอเวลาผ่านไป เราดาวน์โหลดหรือดูข้อมูลจากเว็บไซต์ต่าง ๆ ไปเยอะ ๆ คอมพิวเตอร์ก็อาจจะมีโอกาสติดไวรัสได้ สุขภาพใจของคนเราก็อาจเป็นเช่นนั้นได้เหมือนกันค่ะ ในแต่ละวัน เราต้องรับข้อมูลข่าวสารและพบเจอกับผู้คนเหตุการณ์จำนวนมากมายทั้งที่ตั้งใจและไม่ได้ตั้งใจ ทำให้สุขภาพใจเรามีโอกาสได้รับความหม่นหมองได้ เมื่อจิตใจมันเริ่มหม่นหมองเกินไปแล้ว ก็คงต้องสแกนปัญหาสุขภาพจิตบ้างได้แล้วค่ะ ว่าเรากำลังเผชิญอยู่กับภาวะทางสุขภาพจิตอยู่หรือไม่ ด้วยการหาแบบคัดกรองสุขภาพจิตมาทำ เช่น แบบคัดกรองโรคซึมเศร้า ฯลฯ

2. ลองจัดการกับความเหงาด้วยตัวเอง

วิธีการรับมือกับความเหงามีหลายรูปแบบด้วยกัน แต่ละรูปแบบก็จะให้ผลที่ต่างกันไป เช่น การดูหนังฟังเพลง หรือการ hang out กับเพื่อน ๆ ก็จะมีลักษณะเป็น “quick fix” คือ ทำง่ายได้ผลไว แต่มีข้อจำกัดคือมันไม่ยั่งยืน เพราะมีโอกาสที่จะกลับมาเหงาได้อีกหากหนัง เพลง หรือเพื่อน ไม่ได้อยู่กับเราแล้ว การรับมือกับความเหงาที่ยั่งยืนกว่าก็คือ การฝึกให้ตัวเองอยู่กับปัจจุบันให้เป็น

ซึ่งการอยู่กับปัจจุบันเป็นจะช่วยให้เราสามารถอยู่กับตัวเองได้ ไม่เอาใจไปจมปรักหมกมุ่นอยู่กับอดีต และไม่ปล่อยใจให้ลอยฟุ้งซ่านไปอยู่กับอนาคตที่ยังมาไม่ถึง เมื่อเราอยู่กับปัจจุบัน เราจะอยู่กับสิ่งตรงหน้าได้มากขึ้น โฟกัสได้มากขึ้น มีสติมากขึ้น และมีสุขภาพจิตที่ดีขึ้น เมื่อสุขภาพจิตของเราดีขึ้น เราก็จะทำกิจกรรมที่กำลังทำอยู่ได้ดีขึ้น รู้สึกเป็นสุขได้มากขึ้น เช่น ถ้าเรากำลังปลูกต้นไม้แล้วเราสนุกกับการสัมผัสดิน มองสีของใบไม้ สังเกตว่าส่วนไหนของต้นไม้ที่กำลังงอกขึ้นใหม่ แสดงว่าเรากำลังอยู่กับปัจจุบัน แต่ถ้าเราปลูกต้นไม้แต่ใจเราคิดแต่เรื่องอื่นในหัว เราก็จะไม่ได้อยู่กับต้นไม้ที่กำลังปลูก ซึ่งการที่เราไม่ได้โฟกัสกับสิ่งที่กำลังทำหรืออยู่ตรงหน้า มันก็เหมือนกับใจเรามันวิ่งหาอะไรก็ไม่รู้อยู่ตลอดเวลา และมันก็จะทำให้เรารู้สึกเหงา

3. พบผู้เชี่ยวชาญ

หากคุณเป็นคนที่เหงาและมักใจลอยจนกระทบต่อชีวิตประจำวัน ตั้งสมาธิไม่ได้เลย คิดงานไม่ออก หรืออยู่คนเดียวแล้วมักคิดฟุ้งซ่านไปในทางลบ เช่น คิดอยากทำร้ายตัวเอง อยากจะหนีความเหงาด้วยการจบชีวิตของตัวเองลง เหล่านี้เป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่า คุณคงไม่สามารถรับมือกับความรู้สึกของตัวเองด้วยตัวคุณเองแล้วค่ะ ถึงเวลาที่ต้องมองหาผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการเยียวยาหัวใจของตัวเองอย่างจริงจังแล้ว คล้ายกับเวลาที่เรารู้สึกปวดเมื่อยร่างกาย การแก้ไขแบบรวดเร็วก็คือไปพบแพทย์เพื่อรับยารักษา ไปพบนักกายภาพบำบัดหรือหมอนวดแผนไทยเพื่อบรรเทาอาการ ถ้าหากคุณเหงาจนปวดใจไปหมดก็ต้องไปพบจิตแพทย์ นักจิตวิทยา หรือนักให้คำปรึกษา เพื่อรับ treatment มาเยียวยาอาการทางใจค่ะ

4. ขยับเคลื่อนไหวร่างกาย

บางครั้งความเหงาก็มาคู่กับความรู้สึกไม่สดชื่น กิจกรรมต่าง ๆ จะช่วยให้คุณรู้สึกสดชื่นข้ามาได้ โดยเฉพาะการออกกำลังกาย เพราะการออกกำลังกายจะทำให้ร่างกายเกิดการเปลี่ยนแปลงบางอย่าง เช่น มีสารความสุขหลั่งออกมามากขึ้นขณะออกกำลังกาย

นอกจากนั้น การออกกำลังกายยังช่วยให้คุณจำเป็นต้องโฟกัสมากขึ้น เช่น ถ้าคุณวิ่งอยู่ หากคุณใจลอยก็อาจจะเผลอเหยียบหรือสะดุดสิ่งของล้มลงได้ หรือหากคุณตีสวอชแล้วคุณใจลอยไม่มองลูก คุณก็จะตีไม่โดน ทั้งนี้ ก็ไม่ได้มีแค่การออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาเท่านั้นนะคะ แต่ยังรวมไปถึงการขยับเคลื่อนไหวร่างกายในทุก ๆ รูปแบบ เช่น ปลูกต้นไม้ หรือบางคนที่ชอบไปทางศาสนา การเดินจงกรมก็ช่วยให้หายเหงาได้เหมือนกันค่ะ

5. อนุญาตให้ตัวเองเหงา

หลายคนจะไม่ชอบใจเลยที่ตัวเองมีอารมณ์ทางลบเกิดขึ้น ไม่เฉพาะแค่เหงาแต่อาจจะความรู้สึกอื่น ๆ ด้วย เช่น โกรธ หงุดหงิด เบื่อหน่าย ฯลฯ และก็จะมีหลายคนที่พอตัวเองมีอารมณ์ทางลบเกิดขึ้นแล้วอยากให้มันหายไป ณ บัดนาว(เดี๋ยวนี้เลย) ซึ่งยิ่งไปบอกให้ตัวเองหยุดเหงา พอทำไม่ได้ก็เกิดความรู้สึกเครียดตามมา และอาจจะรู้สึกไม่ชอบตัวเองไปได้

ดังนั้น สิ่งหนึ่งที่ต้องมาทำความเข้าใจกันก่อนก็คือ ชีวิตที่ดีไม่จำเป็นต้องเป็นชีวิตที่สมบูรณ์แบบ ไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่มีแต่ความสุข ยิ้ม ร่าเริง อยู่ตลอดเวลา ซึ่งไม่มีใครสักคนบนโลกใบนี้สามารถเป็นแบบนั้นได้แม้แต่จิตแพทย์ระดับโลกก็ยังต้องเคยผ่านความรู้สึกเหงากันมาบ้าง การอนุญาตให้ตัวเองเป็นมนุษย์ธรรมดาที่มีทั้งอารมณ์ทางบวกและทางลบ ไม่คาดคั้นตัวเองให้ต้องสดใสร่าเริงตลอดเวลา ก็จะช่วยให้เรามีความรู้สึกดีกับตัวเองมากขึ้น เป็นมิตรกับตัวเองมากขึ้น และถ้าเราชอบตัวเองมากขึ้น เราก็จะไม่รู้สึกอยากวิ่งหนีตัวเอง เราจะอยู่กับตัวเองได้โดยที่เหงาน้อยลง

สำหรับใครที่กำลังเครียด กังวล คิดมาก ทั้งเรื่องของปัญหา Burn Out จากการทำงาน ปัญหาความสัมพันธ์ต่างๆ ในครอบครัว คนรัก ไปจนถึงภาวะต่างๆ เช่น ซึมเศร้า ทุกปํญหาสำคัญและเป็นเรื่องใหญ่สำหรับเราเสมอ

iSTRONG ยินดีให้บริการ ปรึกษาด้านสุขภาพจิตโดยผู้เชี่ยวชาญ ทั้งจากจิตแพทย์และนักจิตวิทยา ดูรายละเอียดได้ที่นี่