“งานก็ไม่หนักมาก แต่ทำไมใจมันเหนื่อยเหลือเกิน?” หลายคนมีช่วงเวลาที่ถามตัวเองแบบนี้ ทำงานตามหน้าที่ไม่ได้มีดราม่าในทีมไม่ได้ทะเลาะกับใครงานก็ไม่ได้ล้นจนรับไม่ไหว แต่ทำไมใจมันหนัก เหนื่อย อ่อนล้า แบบไม่มีเหตุผล?

การเสพข่าวเหล่านี้อาจไม่ได้ให้แค่ข้อมูลกับคุณนะคะ แต่ยังฝากร่องรอยทางอารมณ์ไว้ในใจคุณโดยไม่รู้ตัว ยิ่งเสพมาก ยิ่งสะสมมาก จนส่งผลกระทบทั้งต่ออารมณ์ การทำงาน ความสัมพันธ์ และคุณภาพชีวิตโดยรวม

หลายคนเรียกภาวะนี้ว่า Mid-career Void หรือ “หลุมอากาศกลางชีวิตการทำงาน” ไม่ถึงขั้น Burnout แต่ทำให้รู้สึกขาดแรงจูงใจอย่างบอกไม่ถูก และที่น่ากลัวคือ…ยิ่งเราพยายามไม่คิด ยิ่งรู้สึกเหมือนกำลังไหลไปเรื่อย ๆ แบบไม่มีทิศทาง

เมื่อความเหนื่อยในงาน...ไม่ใช่แค่งานที่ทำ คุณเคยรู้สึกไหมว่า “งานมันไม่หนักเท่าใจ” เหนื่อยจากการต้องเข้าใจคน ต้องแปลอารมณ์จากน้ำเสียงและสีหน้า ต้องควบคุมความรู้สึกไม่ให้ปะทะกับใคร บางวันแค่ประชุมหนึ่งชั่วโมงก็หมดพลังชีวิตแล้วที่จริง “คน” ไม่ได้ตั้งใจจะทำให้เราเหนื่อย แต่เพราะแต่ละคนต่างมี “ความรู้สึก” ที่ไม่ได้พูดออกมา

หลายคนประสบปัญหานอนไม่หลับแม้จะเหนื่อยล้าทั้งวันแล้ว แต่เมื่อถึงเวลาหลับกลับรู้สึกราวกับร่างกายยังตื่นอยู่เสมอ นี่คือสัญญาณว่า ระบบประสาทอัตโนมัติของคุณยังอยู่ในโหมด Sympathetic หรือโหมดสู้-หนี (Fight or Flight) ซึ่งเป็นโหมดที่ร่างกายยังคงตื่นตัวแม้คุณจะอยู่บนเตียงแล้วก็ตาม

ภาวะสิ้นยินดีในที่ทำงาน หรือ Workplace Anhedonia ในทางจิตวิทยา หมายถึง อาการสูญเสียความสามารถในการรับรู้ความสุขหรือความพึงพอใจจากงาน ขาดแรงจูงใจ และขาดความรู้สึกเชื่อมโยงกับงานที่ทำ ซึ่งเริ่มต้นมาจากภาวะหมดพลัง หรือ Brownout อันนำไปสู่ภาวะหมดไฟในการทำงาน หรือ Burnout และนำมาสู่ภาวะสิ้นยินดีในที่ทำงานในที่สุด

เมื่อเดือนธันวาคม 2566 Thai PBS ได้รายงานสถานการณ์สุขภาพจิตของคนไทยที่อาศัยอยู่ในเมืองใหญ่ พบว่า ผู้ที่อาศัยอยู่ในเมืองใหญ่ เช่น กรุงเทพฯ เชียงใหม่ นครราชสีมา ภูเก็ต ต้องรับมือกับความกดดันในงานและการชีวิตมากกว่าผู้ที่อาศัยในเมืองขนาดเล็ก หรือในเขตชนบท

หากคุณเคยเห็นแบบประเมินความเครียดด้วยตนเอง คุณคงสังเกตว่าจะมีบางข้อที่สอบถามเกี่ยวกับร่างกายของคุณ เช่น ปวดหัวข้างเดียวหรือปวดหัวบริเวณขมับทั้งสองด้าน แต่ถึงแม้ว่าหลายคนจะรู้แล้วว่าร่างกายและจิตใจมีความสัมพันธ์กันก็ยังคงมีหลายคนที่ไม่เท่าทันสัญญาณเตือนจากร่างกายของตัวเองเมื่อมีระดับความเครียดที่สูงเกินไป ความเครียดจึงสะสมมากขึ้นเรื่อย ๆ

ถึงแม้ว่า “ภาวะสิ้นยินดี” หรือการมีความรู้สึกเฉยชาต่อการใช้ชีวิต มีมีอาการรุนแรงที่สุดในช่วงวัยทำงาน แต่ผลการศึกษาทางจิตวิทยากลับพบว่า

การเลิกจ้างถือเป็นหนึ่งในความท้าทายที่สุดอย่างหนึ่งสำหรับทีม HR ไม่เพียงแต่ความคาดหวังจากผู้บริหาร ยังรวมถึงผลกระทบทางอารมณ์ต่อพนักงาน