2 min read

Empathic Listening พลังแห่งการฟังถึงหัวใจในความสัมพันธ์

คุณแปลกใจมั้ยที่เนื้อหาเดียวกัน แต่คนเราเลือกที่จะเชื่อคนอื่นมากกว่าตอนที่ออกจากปากคนในครอบครัว หรือเป็นเพราะการสนิทกันเกินไปทำให้คนเราไม่ฟังกัน เราคงต้องยอมรับความจริงว่า ความขัดแย้งในครอบครัวหรือกับคนรักหลายครั้งเกิดจากการไม่ฟังกัน เราอยากที่เป็นฝ่ายบอก อธิบาย แม้กระทั่งสั่งสอน และเรียกร้องให้อีกฝ่ายรับฟังและเข้าใจ ต่างฝ่ายต่างต้องการแบบนี้และมักมีคำพูดเสมอว่า เธอไม่ฟังฉันเลย

บางครั้งคนเราไม่ได้ต้องการคำตอบ แต่ต้องการคนที่พร้อมรับฟังและเข้าใจความรู้สึกของพวกเขา

ดูแล้วคุณอาจจะรู้สึกว่าธรรมดา แต่การฟังเป็นทักษะหนึ่งที่สามารถเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ของคุณ ช่วยแก้ปัญหาความขัดแย้ง และสร้างความผูกพันทางอารมณ์ได้ลึกซึ้งเกินคาด การรู้จักรับฟังอย่างแท้จริง - ฟังถึงหัวใจ - ยังสามารถช่วยสมานรอยร้าวที่สะสมมาหลายปี และสร้างสายสัมพันธ์ที่แข็งแกร่งพอจะฝ่าฟันทุกอุปสรรค

นี่ไม่ใช่แค่อุดมคติ แต่เป็นพลังที่น่าทึ่งของ "การฟังด้วยความเข้าอกเข้าใจ" (Empathic Listening) ลึกซึ้งกว่าการฟังอย่างตั้งใจ (Active Listening) ที่โฟกัสที่เนื้อหา เน้นเทคนิคและการตอบสนอง แต่การฟังด้วยความเข้าอกเข้าใจคือการ "รู้สึกร่วม" ไปกับคนพูด ไม่ใช่แค่ฟังคำพูด แต่เป็นการฟัง "หัวใจ" ของเขา พอคุณทำได้ดีแล้ว มันจะเป็นประตูสู่ความเข้าใจอันลึกซึ้ง การเยียวยา และความไว้เนื้อเชื่อใจ

ถ้าคุณเคยรู้สึกอึดอัดกับการคุยผิวเผิน หรือพยายามสร้างความสัมพันธ์กับคนที่คุณรักแต่ไม่สำเร็จ บทความนี้จะช่วยให้คุณเห็นว่าทำไมการฟังด้วยความเข้าอกเข้าใจถึงเป็นชิ้นส่วนสำคัญที่หายไปจากการสร้างความสัมพันธ์ที่มีความหมาย ไม่ว่าคุณจะอยากกระชับความสัมพันธ์ส่วนตัว กำลังสนใจเรียนหลักสูตรทักษะการให้คำปรึกษาเพื่อช่วยเหลือคนอื่นในแง่วิชาชีพ หรือนำทักษะนี้ไปเสริมความโดดเด่นให้กับอาชีพหัวหน้างาน HR หรืออาชีพนักขาย ทักษะนี้จะเปลี่ยนมุมมองที่คุณมีต่อการสร้างความสัมพันธ์ไปตลอดกาล มาลองทำความเข้าใจมิติที่ลึกซึ้งของการเชื่อมต่อกับผู้อื่นกันเลย

แก่นแท้ของการฟังถึงหัวใจ (Empathic Listening) มากกว่าการฟังแบบตั้งใจ

การฟังแบบตั้งใจสอนให้คุณสะท้อนความคิด พูดทวนความ และตอบสนองอย่างรอบคอบ มักจะเน้นที่ การพยักหน้า การสบตา หรือการสรุปสิ่งที่คนอื่นพูด แต่การฟังถึงหัวใจนั้นเป็นการดำดิ่งลงไปในอารมณ์ความรู้สึก เป็นการรู้สึกไปพร้อมกับคนพูด ไม่ใช่แค่เข้าใจเขาเท่านั้น

3 เสาหลักของการฟังถึงหัวใจ

1. การอยู่กับปัจจุบัน: อยู่ในช่วงขณะเวลานั้นอย่างเต็มที่ ปราศจากการตัดสินและสิ่งรบกวน

2. การสอดคล้องทางอารมณ์: ปรับเข้าหาสภาวะอารมณ์ของผู้พูด และรับรู้ความรู้สึกของเขา

3. การตอบสนองอย่างจริงใจ: แสดงปฏิกิริยาที่มาจากใจ บนพื้นฐานของความเข้าใจจริงๆ ไม่ใช่แค่ความสุภาพหรือรักษาน้ำใจ

การฟังถึงหัวใจเป็นการแสดงความรักและความเคารพขั้นสูงสุดในทุกความสัมพันธ์ ไม่ว่าจะเป็นความรัก ครอบครัว หรือการทำงาน

ทำไมการฟังถึงหัวใจถึงช่วยพัฒนาความสัมพันธ์ให้แข็งแกร่งขึ้นได้

1. สร้างความไว้วางใจที่แข็งแกร่ง เมื่อคนรู้สึกว่าได้รับการรับฟังอย่างแท้จริง พวกเขาจะเปิดใจ การฟังถึงหัวใจสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย ที่ความเปราะบางสามารถเข้มแข็งขึ้นได้ ความไว้วางใจนี้เป็นรากฐานของทุกความสัมพันธ์ที่มีความหมาย

2. แก้ปัญหาความขัดแย้งได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในความขัดแย้งส่วนใหญ่ ปัญหาที่แท้จริงไม่ใช่เรื่องที่กำลังโต้เถียงกัน แต่เป็นการขาดความรู้สึกว่าได้รับความเข้าใจ การฟังถึงหัวใจช่วยคลายความตึงเครียดด้วยการแสดงให้อีกฝ่ายเห็นว่าคุณใส่ใจความรู้สึกของเขาจริงๆ

3. พัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ การฟังถึงหัวใจช่วยให้คุณเก่งขึ้นในการอ่านภาษากายและตีความอารมณ์ ความฉลาดทางอารมณ์ที่เพิ่มขึ้นนี้ไม่เพียงเป็นประโยชน์ในชีวิตส่วนตัว แต่ยังช่วยในการทำงานด้วย โดยเฉพาะในสายงานให้คำปรึกษา การเป็นผู้นำ การขาย และการบริการลูกค้า

4. ส่งเสริมการบำบัดเยียวยา ไม่ว่าคุณจะเป็นที่ปรึกษา เพื่อนที่คอยสนับสนุน หรือคู่ชีวิตที่ใส่ใจ การฟังถึงหัวใจมีพลังในการเยียวยา บางครั้งคนเราไม่ได้ต้องการคำแนะนำ แต่ต้องการรู้สึกว่าอารมณ์ของพวกเขามีคุณค่า และพวกเขาไม่ได้อยู่คนเดียว

วิธีฝึกการฟังถึงหัวใจ

1. ทำจิตใจให้ว่าง

เริ่มด้วยการปล่อยวางสิ่งรบกวนทั้งทางกายและใจ ปิดมือถือ เงียบเสียงบทสนทนาในหัว และโฟกัสที่คนพูดเพียงอย่างเดียว การอยู่กับปัจจุบันของคุณคือพื้นฐานของการฟังถึงหัวใจ

2. สังเกตภาษากาย

ใส่ใจสีหน้า น้ำเสียง และภาษากาย สิ่งเหล่านี้มักสื่อความหมายมากกว่าคำพูด เขาลังเลหรือเปล่า กำลังกระสับกระส่ายไหม พูดเบาๆ หรือเปล่า พูดไปก็เสียงสั่น หรือพูดๆ อยู่ดีๆ แล้วก็หยุดไป ... รายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เหล่านี้ช่วยให้คุณเข้าใจอารมณ์ของเขาได้

3. สะท้อนอารมณ์ของเขา

แทนที่จะรีบเสนอทางแก้หรือตอบกลับ ให้รับรู้ความรู้สึกของเขา ลองใช้ประโยคแบบนี้

"ฟังดูน่าหงุดหงิดมากเลยเนอะ"

"ดูเหมือนหนูจะเจ็บปวดมากกับสิ่งที่เกิดขึ้นมากนะ"

"เห็นได้เลยว่าเรื่องนี้สำคัญกับพี่มาก"

เวลาที่คุณจับอารมณ์ของอีกฝ่ายได้ถูกต้องและสะท้อนออกไปได้ตรงความรู้สึก จะแสดงให้เห็นว่าคุณเข้าใจอารมณ์ของเขา ทำให้ผู้พูดรู้สึกว่าความรู้สึกของเขามีคุณค่า

4. ถามคำถามปลายเปิด

กระตุ้นให้เขาบอกเล่ามากขึ้นด้วยคำถามที่ลึกซึ้งและเปิดกว้าง เช่น

"แล้วตอนนั้นพี่รู้สึกยังไง"

"เรื่องนี้ทำให้หนูนึกถึงอะไรบ้าง"

"ช่วยเล่าให้ฟังเพิ่มเติมได้ไหม"

คำถามแบบนี้แสดงความสนใจและเชิญชวนให้ผู้พูดเปิดใจมากขึ้น

5. ห้ามตัวเองไม่ให้แนะนำ สั่งสอน หรือแก้ปัญหา

นี่มักเป็นส่วนที่ยากที่สุด การฟังถึงหัวใจต้องการให้คุณให้ความสำคัญกับการเข้าใจมากกว่าการแก้ปัญหา บางครั้งคนเราไม่ได้ต้องการคำตอบ แต่ต้องการคนที่พร้อมรับฟังและเข้าใจความรู้สึกของพวกเขา

6. สะท้อนความคิด ไม่ดึงเรื่องมาที่ตัวเอง

พูดทวนความคิดของเขาเพื่อแสดงว่าคุณกำลังฟัง แต่หลีกเลี่ยงการเบี่ยงเบนความสนใจมาที่ตัวคุณเอง ตัวอย่างเช่น

ผู้พูด: "ช่วงนี้รู้สึกเครียดกับงานมากๆ เลย"

คุณ: "ฟังดูเหมือนคุณกำลังแบกภาระหนักมากเลยนะ และมันกำลังกดดันคุณ"

หลีกเลี่ยงการตอบแบบ: "เข้าใจเลย งานฉันก็บ้ามากเหมือนกัน" ถึงจะตั้งใจดี แต่คำตอบแบบนี้อาจทำให้บทสนทนาเบี่ยงเบนไป

กรณีศึกษา: จากความห่างเหินสู่การเข้าใจกัน

ปัญหาของพิมพ์และปริญ พิมพ์และปริญ คู่แต่งงานวัย 40 และ 44 ปี เข้ารับคำปรึกษาเพราะมีปัญหาการสื่อสาร พิมพ์มักรู้สึกว่าไม่ได้รับการรับฟัง ในขณะที่ปริญก็รู้สึกหงุดหงิดกับ "การบ่นตลอดเวลา" ของเธอ ความสัมพันธ์ของพวกเขากำลังสั่นคลอนเพราะความไม่เข้าใจกัน

ในระหว่างการบำบัดครอบครัว ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้ฝึกการฟังถึงหัวใจ ปริญได้เรียนรู้ที่จะฟังโดยไม่ขัดหรือปกป้องตัวเอง ส่วนพิมพ์ก็ฝึกแสดงความรู้สึกโดยไม่โทษคนอื่น จุดเปลี่ยนสำคัญเกิดขึ้นเมื่อพิมพ์บอกว่า "พิมพ์รู้สึกเหมือนตัวเองไม่มีตัวตนเลยตอนที่พี่ไม่สนใจความกังวลของพิมพ์เรื่องตารางเรียนของลูกๆ เหมือนสิ่งที่พิมพ์ทำเพื่อครอบครัวไม่มีความหมาย"

แทนที่จะโต้เถียง ปริญเงียบไปซักพักแล้วตอบด้วยความเห็นอกเห็นใจ: "พี่ไม่รู้เลยว่าการกระทำของพี่ทำให้พิมพ์รู้สึกเหมือนไม่มีตัวตน พี่ไม่ได้ตั้งใจแบบนั้น แต่พี่เข้าใจแล้วว่าทำไมพิมพ์ถึงรู้สึกแบบนั้น ต่อไปพี่จะระวังมากขึ้น"

ผลลัพธ์หลังจากนั้น พิมพ์รู้สึกว่าได้รับการรับฟัง และปริญก็ค้นพบว่าการฟังถึงหัวใจไม่ได้ทำให้เขาด้อยลง แต่กลับช่วยให้เขาเชื่อมโยงกับภรรยาได้ลึกซึ้งขึ้น เมื่อเวลาผ่านไป การสื่อสารของพวกเขาเปลี่ยนแปลงไป นำความอบอุ่นและความเป็นคู่ชีวิตกลับมาสู่ความสัมพันธ์

การฟังถึงหัวใจเป็นเครื่องมือพื้นฐาน ไม่ว่าคุณจะกำลังช่วยเหลือลูกค้า เพื่อนร่วมงาน หรือแม้แต่ครอบครัว การฝึกฝนทักษะนี้จะช่วยให้คุณ

สร้างความสัมพันธ์ที่ดีได้อย่างรวดเร็วและจริงใจ
จัดการสถานการณ์ที่มีอารมณ์รุนแรงได้อย่างนุ่มนวล
กระตุ้นให้คนอื่นสำรวจความคิดและความรู้สึกโดยไม่ถูกตัดสิน

นี่ไม่ใช่แค่ทักษะสำหรับนักให้คำปรึกษา แต่เป็นทักษะสำหรับชีวิต ลองจินตนาการดูว่าถ้าคุณเป็นคนที่ใครๆ ก็อยากมาปรึกษา ไม่ใช่เพราะคุณแก้ปัญหาทุกอย่างได้ แต่เพราะการอยู่กับคุณและความเข้าใจของคุณช่วยเยียวยาพวกเขาได้ 🌱

การเดินทางสู่การเชื่อมโยงกันที่ลึกซึ้งขึ้น การฟังถึงหัวใจไม่ใช่แค่ทักษะ แต่เป็นของขวัญที่คุณให้ทั้งคนอื่นและตัวคุณเอง มันเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ สร้างความใกล้ชิดทางอารมณ์ และส่งเสริมความเคารพซึ่งกันและกัน ลองจินตนาการดูว่าโลกของคุณจะเป็นยังไง ถ้าทุกการสนทนาเต็มไปด้วยความเข้าใจ ความเห็นอกเห็นใจ และความไว้วางใจ

คุณพร้อมจะเป็นแสงสว่างแห่งการเชื่อมโยงในโลกที่กำลังขาดแคลนความเข้าใจกันหรือยัง ไม่ว่าคุณจะกำลังปรับปรุงความสัมพันธ์ส่วนตัว พัฒนาอาชีพให้โดดเด่น หรือกำลังมุ่งหน้าสู่อาชีพด้านการให้คำปรึกษา การฟังถึงหัวใจคือประตูสู่การเปลี่ยนแปลงที่มีความหมาย

คุณสามารถเริ่มได้ทันที เรียนรู้ ฝึกฝน และสัมผัสผลกระทบอันลึกซึ้งของการรับฟังผู้อื่นอย่างแท้จริง ผลตอบแทนทั้งในด้านส่วนตัวและวิชาชีพนั้นไร้ขีดจำกัด

คอร์สนักให้คำปรึกษา หลักสูตรประกาศนียบัตรที่ iSTRONG ได้ช่วยเปลี่ยนความสัมพันธ์ของคู่รักหลาย ๆ คู่ให้เข้าใจกันมากขึ้น ช่วยให้แม่กับลูกวัยรุ่นไว้วางใจกันมากขึ้น ช่วยหัวหน้างานและ HR ดูแลและแก้ปัญหาให้พนักงานได้ดีขึ้น ในคอร์สนี้คุณจะได้รู้เทคนิคการฟัง การถาม และการสะท้อนเพื่อให้เข้าใจถึงหัวใจ พร้อมด้วย tips ท้ายคลาสในการสังเกตและรับมือกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้าหรือโรคจิตเวชอื่น ๆ สอนโดยจิตแพทย์ รีบสำรองที่นั่งได้ตั้งแต่วันนี้ รับจำนวนจำกัด

iSTRONG Mental Health

ผู้ดูแลสุขภาพใจให้กับบุคคล ครอบครัว และองค์กร

บริการของเรา

สำหรับบุคคลทั่วไป