5 คำแนะนำที่จะทำให้คุณเข้าใจผู้อื่นมากขึ้น

ในความสัมพันธ์ของคนในสังคมที่เต็มไปด้วยความแตกต่าง หลายครั้งที่คนเราเผลอที่จะตัดสิน วิพากษ์วิจารณ์กัน เพียงแค่มองที่ภาพลักษณ์การกระทำบางอย่างที่ฉาบฉวย แต่ด้วยเหตุผลหลาย ๆ อย่าง รวมถึงความเร่งรีบ การตัดสินที่ภายนอกจึงเป็นเรื่องง่าย แต่ในความเป็นจริงตามหลักจิตวิทยาแล้วทุกการกระทำมีที่มาเสมอ และคนทุกคนต่างมีโลกภายในไม่เหมือนกัน รวมถึงประสบการณ์ เรื่องฝังใจในการใช้ชีวิตที่ได้รับมาไม่เหมือนกัน ทำให้มีการตัดสิน ตีความที่แตกต่างกันออกไป และจะดีแค่ไหนถ้าเราได้รู้จักความเป็นจริงของกระบวนการการทำงานของระบบสื่อสารภายในจิตใจของมนุษย์ อาจทำให้เราเข้าใจและตัดสินผู้อื่นน้อยลงและไม่กลัวการตัดสินผู้อื่น ซึ่งมี 5 ข้อดังต่อไปนี้ค่ะ

1.ภาษาสื่อประสาท

สำเนียงส่อภาษา กิริยาส่อสกุล หลายคนคงเคยได้ยินคำนี้กันมานาน จริง ๆ แล้ว ภาษาที่เราใช้ในการสื่อสารกันในชีวิตประจำวัน นอกจากจะเป็นภาษาที่เราได้รับอิทธิพลมาตั้งแต่กำเนิดตามถิ่นฐานบ้านเกิดแล้ว ในทางจิตวิทยาภาษาสื่อประสาทการใช้ภาษาของแต่ละคนนั้น ก็มีความแตกต่างกันออกไปตามบุคลิกภาพ ตามประสบการณ์ เรื่องฝังใจของแต่ละคน อย่างเช่นคนเก่งก็จะมีภาษาในการให้ความหมายกับข้อสอบว่า ง่าย ๆ คนสวยก็จะบอกกับตัวเองว่า ฉันสวย คนรวยก็คิดว่า จับอะไรก็เป็นเงินเป็นทอง ส่วนคนที่ไม่มั่นใจในตัวเองก็จะชอบพูดว่า ฉันไม่สวย ฉันไม่มั่นใจ ทำไม่ได้ เป็นต้นค่ะ

2.การให้คุณค่าและความสำคัญ

ในชีวิตคนเรานั้นต่างให้ความสำคัญในแต่ละเรื่องต่างกันออกไป ทั้งนี้มีรากมาจากความเชื่อ ส่งผลถึงไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิต การกระทำที่แตกต่างกันออกไป บางคนให้คุณค่ากับการออกกำลังกาย รักษาสุขภาพเพราะเคยป่วยมาก่อน บางคนดูแลตัวเองเป็นพิเศษเพราะให้ความสำคัญกับความสวย บางคนให้ความสำคัญกับการอ่านหนังสือพัฒนาตัวเอง แล้วผู้อ่านละคะให้ความสำคัญกับเรื่องอะไรเป็นพิเศษ 😊

3.การตีความ

ในแต่ละเหตุการณ์หรือสิ่งที่คนเราพบเห็นนั้น มีการให้ความหมายที่แตกต่างกันออกไป ตามแผนผังในหัวของเราและความทรงจำในอดีตของสมอง เรียกอีกอย่างคือ “เสียงในหัว” ของแต่ละคนที่แตกต่างกันออกไปเราอาจจะเห็นได้ว่า ทำไมบางเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น บางคนถึงมองหาข้อดีมากกว่าข้อเสีย และบางคนกลับมองหาข้อเสียมากกว่าข้อดี สิ่งเหล่านี้ล้วนเกิดจากประสบการณ์เก่าทั้งนั้น

อย่างเช่นมีผู้ชายคนหนึ่งนั่งรถไฟฟ้าอยู่แต่ไม่ยอมลุกให้ผู้หญิงนั่ง เราสามารถตีความว่าเขาไม่ใช่สุภาพบุรุษหรือเขาอาจไม่สบายอยู่ สิ่งนี้ขึ้นอยู่กับโลกภายในจริง ๆ ค่ะ หรือเรื่องราวของมหาเศรษฐีที่โรงงานถูกไฟไหม้จนไม่เหลืออะไรเลย ในขณะที่ทุกคนในครอบครัวต่างร้องไห้เสียใจกับความสูญเสีย แต่เขาตั้งสติและบอกว่า ดีแค่ไหนแล้วที่เรายังมีชีวิตรอด เราสามารถสร้างมันขึ้นมาใหม่ได้ ถ้าเราฝึกจับเสียงในหัวและให้ความหมายใหม่ในเชิงบวกเราจะเห็นทางออกได้ง่ายขึ้นค่ะ

4.ประสบการณ์ที่ได้รับมา

ชีวิตคนเราแต่ละคนนั้นผ่านเรื่องราวมามากมาย ผ่านการเรียนรู้ที่ยาวนานนับตั้งแต่บรรพบุรุษที่สืบทอดกันมา ทั้งวัฒนธรรม ความเชื่อ ที่ถ่ายทอดสู่กันมาจากบรรพบุรุษรวมถึงประสบการณ์ส่วนตัวของเราเอง ซึ่งแต่ละคนนั้นผ่านเรื่องราวมาไม่เหมือนกันทั้งร้ายดี ทำให้รูปแบบการใช้ชีวิตและพฤติกรรมแตกต่างกันออกไปหลายครั้งที่คนเราตัดสินคนอื่นโดยที่ไม่รู้ว่า เขาผ่านเรื่องราวอะไรมาบ้าง ถ้าเรารู้ว่าคนที่ไม่มั่นใจในตัวเองเพราะเขาเคยถูกกดความมั่นใจเอาไว้ในวัยเด็ก ทำให้เขาขาดความมั่นใจในตัวเอง หรือถ้าเราเห็นรถคันข้างหน้าขับรถปาดหน้ารถเราไป เพราะในรถมีคนได้รับบาดเจ็บอยู่ เราจะยังโกรธหรือเปลี่ยนเป็นเห็นใจเขา

5.เรื่องฝังใจ

สิ่งที่หลายคนได้รับมาแตกต่างกันอีกอย่างหนึ่งก็คงจะเป็นเรื่องฝังใจในอดีต ซึ่งเป็นเรื่องของความทรงจำมีทั้งด้านบวกและด้านลบ บางคนมีความทรงจำกับสิ่งต่าง ๆ ไม่เหมือนกันจึงทำให้แสดงออก มีปฏิกิริยา พฤติกรรมแตกต่างกันออกไป

ยกตัวอย่างง่าย ๆ เลยนะคะ เช่น บางคนมีความทรงจำเกี่ยวกับทุเรียนไม่เหมือนกัน บางคนแค่ได้ยินชื่อก็หยีหน้าหยีตาแล้ว เพราะมีความทรงจำกับทุเรียนไม่เหมือนกัน บางคนเห็นทุเรียนกลับวิ่งเข้าใส่ เพราะติดใจในรสชาติ หลายคนอาจเคยเจอคนบางคนแล้วไม่ชอบหรือรู้สึกไม่ดี ทั้งที่ยังไม่รู้จักกันดีเลย หรือเห็นการกระทำบางอย่างของบางคนที่แสดงออกมาแล้วไม่ชอบ เกิดจากประสบการณ์เก่าที่เราเคยได้รับมาว่า ถูกกระทำแบบนี้จากคนลักษณะนี้ สมองอาจจะทำหน้าที่ปกป้องเราโดยใช้ประสบการณ์เก่า แต่ในการที่เราจะตัดสินใครสักคนก็ขอให้ใช้หัวใจในการมองนะคะ

จาก 5 ข้อที่กล่าวมานี้เป็นตัวกรองที่ผ่านการลบ สรุป เหมารวมข้อมูล เพราะมนุษย์เราจะมองเฉพาะสิ่งที่เราเลือกที่จะมองเท่านั้น และคงไม่มีใครที่ชอบการตัดสินหรอกจริงมั้ยคะ ดังนั้นวิธีป้องกันการกลัวการถูกตัดสินก็คือเราต้องไม่ตัดสินคนอื่นค่ะ แต่มองเฉพาะสิ่งที่เกิดขึ้นเท่านั้น และโลกภายในของเราจะดีได้จากการที่เราเลือกมองเฉพาะส่วนที่ดีเท่านั้นค่ะ 😊